W Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym trwają intensywne prace związane
z montażem automatycznej apteki. Jest to przedsięwzięcie wymagające prac z wielu zakresów, począwszy od budowlanki, przez zasilanie w energię elektryczną (w tym UPS dla systemu), po montaż systemów koniecznych do prawidłowego działania robota aptecznego i przechowywania farmaceutyków, a więc wentylacji i klimatyzacji, sprężonego powietrza, systemu odprowadzania skroplin itp. Dopiero wtedy można przystąpić do instalacji robota aptecznego. Obecnie jest na etapie montażu
i programowania.
System o nazwie UnitDoseOne ma budowę modułową. Oznacza to, że można go zestawiać i rozbudowywać w zależności od potrzeb szpitala. Nie inaczej jest i w przypadku Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego. Bielańska apteka automatyczna składa się z 10 modułów magazynu leków w dawce jednostkowej, co oznacza, że są pakowane i przechowywane w pojedynczych saszetkach z opisem i kodem, 10 modułów sekcji pakowania leku i 10 modułów magazynu leków o większych wymiarach, dla pełnych opakowań, w tym 2 moduły-lodówki. Łącznie ten zestaw liczy ponad 14 m długości, 2 m szerokości i niemal 3 m wysokości. Ponadto w jego skład wchodzą: 4 punkty wydawania pakietów leków dla poszczególnych pacjentów oraz 6 stacji roboczych (zestawów komputerowych do obsługi systemu wraz z oprogramowaniem) i 6 skanerów do sczytywania kodów kreskowych, przeznaczonych dla obsługi apteki. Systemu dopełnia
5 apteczek oddziałowych z kontrolą dostępu oraz 20 wózków do transportu leków na oddziały.
-
Moduły UnitDoseOne w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w trakcie prac
Jakie jest główne założenie apteki automatycznej? Na czym polegają ułatwienia dla farmaceutów i pielęgniarek?
Dotychczas to oddziały przygotowywały zamówienia na leki. Pełne opakowania były przewożone z apteki do apteczek oddziałowych, gdzie pielęgniarki rozdzielały je na pojedyncze dawki do kubeczków na określone pory dnia. Każdy lek był odnotowywany ręcznie w dokumentacji. Zajmowało to wiele czasu. Teraz, dzięki automatyzacji procesu, można go zaoszczędzić i poświęcić na lepszą opiekę nad pacjentem.
W bielańskim szpitalu, jak zapewnia producent, Proces rozpoczynał się będzie od elektronicznego zlecenia lekarskiego. Wszystkie zlecenia będą analizowane przez system i weryfikowane przez farmaceutów. Po zatwierdzeniu system zweryfikuje, czy wszystkie leki są dostępne i czy nie istnieje potrzeba uzupełnienia stanu magazynowego. Największą zmianą będzie, że każdy lek stanie się osobną jednostką rozliczeniową – każdy będzie posiadał własne opakowanie oraz kod 2D, pozwalający na pełną identyfikację.
Leki w dawce jednostkowej będą przygotowywane przez robota aptecznego, który w pełni automatycznie przygotuje nie tylko same dawki, ale i gotowe do podania pacjentowi zestawy.
Zestaw taki będzie transportowany na dany oddział (początkowo wózkami,
a z czasem przez wdrażany w szpitalu system poczty pneumatycznej – o ile pozwalać na to będzie specyfika leku – przyp. red.). Pielęgniarka, skanując kod pakietu leków oraz opaskę pacjenta, będzie dokonywała weryfikacji
i potwierdzała podanie leków. Wszystkie te informacje będą automatycznie przesyłane do systemu informatycznego.
Ułatwi to znacznie pracę pielęgniarkom, które nie tylko nie będą musiały samodzielnie przygotowywać dawek i odnotowywać, co i kiedy zostało podane pacjentowi, ale także zdjęty z nich zostanie obowiązek ręcznej weryfikacji dawek i leków przy łóżku pacjenta. Farmaceuta natomiast będzie mógł łatwiej i szybciej sprawdzić zlecenia, a także skonsultować
z lekarzem wprowadzenie zmian w przypadku, gdy pomiędzy zleconymi lekami występują niepożądane interakcje. Dodać należy, że system UnitDoseOne jest zintegrowany ze szpitalnym systemem informacyjnym (HIS – Hospital Information System), dzięki czemu lekarz może otrzymać bieżące informacje np. o dostępności leków oraz wgląd w dotychczasową farmakoterapię pacjenta.
System UnitDOseOne podnosi także bezpieczeństwo pacjentów: Czy to pojedyncze leki, czy zestawy są opatrzone odpowiednimi kodami i umieszczane w pojemnikach przypisanych pacjentowi, a skanowanie kodów na opasce pacjenta i torebce z dawką leku pozwala wykryć każdą nieścisłość. Droga pojedynczej dawki jest śledzona przez system od momentu, gdy lek pojawi się w magazynie, więc możliwość popełnienia błędu jest minimalna. Ponadto, ponieważ leki są przechowywane pojedynczo w saszetkach, nie ma ryzyka skażenia jednych leków innymi. Odrzucane są także automatycznie wszelkie farmaceutyki, które pochodzą w wycofanych partii produkcyjnych. UnitDoseOne informuje operatora, jeśli lek ma krótki termin ważności lub jest na wyczerpaniu. Powiadamia również, jeśli podczas pakowania doszło do uszkodzenia farmaceutyku: wówczas taki lek jest odrzucany. System uwzględnia także możliwość zwrotu niewykorzystanych dawek ponownie do magazynu leków. Warto wspomnieć, że automat pakuje nie tylko tabletki z różnych opakowań (w tym także z blistrów) i o różnej wielkości, ale także ampułki, fiolki, saszetki, czopki czy strzykawki.
W sąsiednim pomieszczeniu zamontowano stację roboczą poczty pneumatycznej, aby możliwe było przesyłanie leków, które nie wymagają specjalnego traktowania. Te, które są wrażliwe na wstrząsy czy temperaturę, w dalszym ciągu będą przekazywane na oddział
w specjalnych wózkach, zapewniających optymalne warunki transportu.
System apteki automatycznej UnitDoseOne jest kompleksowym rozwiązaniem, które szybko stanie się nieodłącznym elementem szpitalnej rzeczywistości, pozwalającym zaoszczędzić cenny czas personelu medycznego i wyeliminować ryzyko pomyłki podczas podawania leków.